Het congres van volksvertegenwoordigers kiest secretaris-generaal Michail Gorbatsjov als de nieuwe president van de Sovjet-Unie. Hoewel de verkiezing een overwinning was voor Gorbatsjov, onthulde het ook ernstige zwakke punten in zijn machtsbasis die uiteindelijk zou leiden tot het uiteenvallen van zijn presidentschap in december 1991.
De verkiezing van Gorbatsjov in 1990 was heel anders dan andere 'verkiezingen' die eerder in de Sovjetunie werden gehouden. Sinds het aan de macht komen in 1985, had Gorbatsjov hard gewerkt om het politieke proces in de Sovjetunie te openen, door wetgeving te duwen die het monopolie van de Communistische Partij op de macht elimineerde en het Congres van Volksvertegenwoordigers op te richten. Het grote publiek koos het Congres bij geheime stemming. Tegen 1990 werd Gorbatsjov echter geconfronteerd met kritiek van zowel hervormers als communistische hardliners. De hervormers, zoals Boris Jeltsin, bekritiseerden Gorbatsjov vanwege het trage tempo van zijn hervormingsagenda. Communistische hardliners daarentegen waren geschokt door wat zij zagen als Gorbatsjovs terugtrekking van marxistische principes. In een poging zijn hervormingsprogramma vooruit te helpen, leidde Gorbatsjov een beweging die de Sovjet-grondwet wijzigde, inclusief het schrijven van een sectie die een nieuw en krachtiger presidentschap oprichtte, een positie die voorheen grotendeels symbolisch was geweest.
Op 14 maart 1990 koos het Congres van volksvertegenwoordigers Gorbatsjov voor een ambtstermijn van vijf jaar. Hoewel dit zeker een overwinning was voor Gorbatsjov, toonde de verkiezing ook levendig de problemen aan waarmee hij geconfronteerd werd bij het proberen een binnenlandse consensus te formuleren ter ondersteuning van zijn politieke hervormingsprogramma. Gorbatsjov had ijverig gewerkt om ervoor te zorgen dat het congres hem de nodige tweederde meerderheid gaf, inclusief herhaalde bedreigingen om af te treden als de meerderheid niet werd bereikt. Had hij niet de nodige stemmen gekregen, dan had hij campagne moeten voeren voor een algemene verkiezing tegen andere kandidaten. Gorbatsjov geloofde dat een algemene verkiezing zou leiden tot chaos in een toch al onstabiel Rusland; anderen in de Sovjetunie schreven zijn acties toe uit angst dat hij zo'n verkiezing zou verliezen. De eindstemming in het congres was zeer dichtbij, en Gorbatsjov behaalde zijn tweederde meerderheid met een slanke 46 stemmen.
Gorbatsjov won het presidentschap, maar in 1991 waren zijn binnenlandse critici hem aan het schandalen vanwege de vreselijke economische prestaties van het land en de haperende controle over het Sovjetrijk. In december 1991 nam hij ontslag als president en de Sovjetunie ontbond. Ondanks de kritiek die hij ontving, wordt Gorbatsjov gecrediteerd voor het instellen van een duizelingwekkend aantal hervormingen die de strakke greep van het communisme op het Sovjet-volk hebben losgemaakt.
