Inhoud

• HET EERSTE ERA VAN CUBISME
• ANDEREN DOEN MEE AAN DE KUBISTISCHE BEWEGING
• HET TWEEDE ERA VAN CUBISME
• ORFISCH CUBISME
• CUBISME: WERELDOORLOG I AND BEYOND
• KUBISTISCHE INVLOED
• bronnen:

Kubisme is een artistieke beweging, gecreëerd door Pablo Picasso en Georges Braque, die geometrische vormen gebruikt in afbeeldingen van menselijke en andere vormen. Na verloop van tijd werden de geometrische aanrakingen zo intens dat ze soms de voorgestelde vormen inhaalden, waardoor een meer puur niveau van visuele abstractie werd gecreëerd. Hoewel het meest krachtige tijdperk van de beweging in het begin van de 20e eeuw was, hebben de ideeën en technieken van het kubisme vele creatieve disciplines beïnvloed en blijven ze experimenteel werk informeren.

HET EERSTE ERA VAN CUBISME

Pablo Picasso en Georges Braque ontmoetten elkaar voor het eerst in 1905, maar het was pas in 1907 dat Picasso Braque liet zien wat wordt beschouwd als het eerste kubistische schilderij, Les Demoiselles d’Avignon. Dit portret van vijf prostituees wordt sterk beïnvloed door Afrikaanse tribale kunst, waaraan Picasso onlangs was blootgesteld in het Palais du Trocadéro, een etnografisch museum in Parijs.

Bijna alle regels van de traditionele westerse schilderkunst overtreden, het werk was zo'n enorme sprong uit zijn eerdere blauwe en roze periodes, die veel representatiever en emotioneler waren. Picasso aarzelde om het werk aan het publiek te tonen en het bleef ongezien tot 1916.

Braque, die schilderde in de Fauvistische beweging, was zowel afgestoten als geïntrigeerd door het schilderij. Picasso werkte privé met hem aan de implicaties van het stuk en ontwikkelde samen de kubistische vorm. Braque is de enige kunstenaar die ooit met Picasso heeft samengewerkt, en gedurende een periode van twee jaar brachten ze elke avond samen door, waarbij geen van beide kunstenaars een voltooid werk uitsprak totdat de andere overeenkwam.

Braque's reactie op Picasso's eerste werk was zijn schilderij uit 1908 Groot naakt, genoteerd voor het opnemen van de technieken van Paul Cézanne als een ontnuchterende invloed. Zo begon het eerste tijdperk van het kubisme, bekend als analytisch kubisme, dat werd gedefinieerd door afbeeldingen van een onderwerp vanuit meerdere uitkijkpunten tegelijk, waardoor een gebroken, multidimensionaal effect werd gecreëerd dat werd uitgedrukt door een beperkt kleurenpalet.

De term kubisme werd voor het eerst gebruikt door de Franse criticus Louis Vauxcelles in 1908 om de landschapsschilderijen van Braque te beschrijven. Schilder Henri Matisse had ze eerder aan Vauxcelles beschreven als uit kubussen bestaande. De term werd niet veel gebruikt totdat de pers het aannam om de stijl in 1911 te beschrijven.

In 1909 verlegden Picasso en Braque hun focus van mensen naar objecten om het kubisme fris te houden, zoals bij Braque Viool en palet.

ANDEREN DOEN MEE AAN DE KUBISTISCHE BEWEGING

Bredere blootstelling bracht anderen tot de beweging. De Poolse kunstenaar Louis Marcossis ontdekte het werk van Braque in 1910, en zijn kubistische schilderijen worden beschouwd als meer van een menselijke kwaliteit en lichter dan die van anderen.

De Spaanse kunstenaar Juan Gris bleef tot 1911 aan de rand van de beweging. Hij onderscheidde zich door te weigeren de abstractie van het object essentiëler te maken dan het object zelf. Gris stierf in 1927 en het kubisme vertegenwoordigt een aanzienlijk deel van zijn levenswerk.

De Franse schilder Fernand Léger werd aanvankelijk beïnvloed door Paul Cézanne en omarmde bij zijn ontmoeting met kubistische beoefenaars de vorm in 1911, gericht op architecturale onderwerpen.

Marcel Duchamp flirtte met het kubisme vanaf 1910, maar werd er vaak mee in strijd geacht. Zijn beroemde schilderij uit 1912, Naakt afdalen van een trap (nr. 2), weerspiegelt de invloed maar vertoont een bewegende figuur. Typisch in kubistische werken, is de kijker meer in beweging, omdat het perspectief op canvas meerdere vlakken zijn, alsof de kunstenaar rond het onderwerp beweegt en alle aanzichten in één afbeelding vastlegt.

HET TWEEDE ERA VAN CUBISME

Tegen 1912 begonnen Picasso en Braque woorden op te nemen in de schilderijen, die evolueerden naar de collage-elementen die het tweede tijdperk van het kubisme domineren, bekend als het synthetische kubisme. Deze fase werd ook gekenmerkt door het afvlakken van de onderwerpen en het ophelderen van kleuren.

Braque experimenteerde verder met collage, wat leidde tot zijn creatie van de papier collé-techniek, gezien in 1912 Fruitschotel en Glas, een brouwsel van behang geplaatst in de gouache. De introductie van collage verbreedde het kleurenpalet van de vorm verder.

Beeldhouwers verkenden ook kubistische vormen. De Russische kunstenaar Alexander Archipenko toonde voor het eerst publiekelijk in 1910 samen met andere kubisten, terwijl de Litouwse vluchteling Jacques Lipchitz in 1914 op het toneel verscheen.

ORFISCH CUBISME

Een uitlopersbeweging met de naam Orphic Cubism gericht op het collectief Puteaux Group. Gevormd in 1913 door de Franse schilder Jacques Villon en zijn broer, beeldhouwer Raymond Duchamp-Villon (beide broers van Marcel Duchamp), omarmde deze tak nog helderdere tinten en verbeterde abstractie.

Robert Delaunay wordt beschouwd als een primaire weergave van deze vleugel, die dezelfde architectonische belangen deelt als Leger, die hij meerdere keren toepaste op kubistische afbeeldingen van de Eiffeltoren en andere opmerkelijke Parijse structuren.

Andere leden Roger de la Fresnaye en Andre Lhote zagen het kubisme niet als een ondermijning van de norm maar als een manier om orde en stabiliteit in hun werk terug te brengen, en vonden inspiratie in Georges Seurat. Het bekendste schilderij van De la Fresnaye, uit 1913 De verovering van de lucht, is een kubistisch zelfportret van hij en zijn broer in een luchtballon.

CUBISME: WERELDOORLOG I AND BEYOND

Wereldoorlog I stopte het kubisme effectief als een georganiseerde beweging, waarbij een aantal kunstenaars, waaronder Braque, Lhote, de la Fresnaye en Léger, werden opgeroepen voor hun dienst. De la Fresnaye werd in 1917 ontslagen vanwege tuberculose. Hij herstelde nooit volledig en probeerde door te gaan met het maken van kunst, maar stierf in 1925.

Tegen 1917 keerde Picasso zijn praktijk terug van het injecteren van meer realisme in zijn schilderijen, hoewel zijn weigering om vast te zitten betekende Kubisme terugkwam in sommige werken door de jaren heen, zoals De drie muzikanten (1921) en De huilende vrouw (1937), een reactie op de Spaanse burgeroorlog.

Braque zette zijn experiment voort. Zijn verdere werk bevatte elementen van het kubisme, hoewel opgemerkt door minder rigiditeit in de abstracties van de onderwerpen en het gebruik van kleuren die niet de realiteit van het stilleven weerspiegelen.

KUBISTISCHE INVLOED

Hoewel het kubisme zijn plaats als georganiseerde kracht in de kunstwereld nooit heeft herwonnen, heeft het zijn enorme invloed voortgezet in kunststromingen zoals futurisme, constructivisme, abstract expressionisme en andere.

Kubisme beïnvloedde ook andere vormen; in de literatuur, James Joyce, Virginia Woolf, Gertrude Stein en William Faulkner; in muziek, Igor Stravinsky; in fotografie Paul Strand, Aleksandr Rodchenko en László Moholy-Nagy; in film Hans Richter en Fritz Lang; evenals grafisch ontwerp en landschappelijk ontwerp.

bronnen:

Kubisme. Metropolitan Museum of Art.
Tudor Geschiedenis van het schilderen in 1000 kleurreproducties. Robert Maillard, redacteur.
Het verhaal van het schilderen. Zuster Wendy Beckett en Patricia Wright.
Art in Time: A World History of Styles and Movements. Phaidon.
Kubisme: een nieuwe visie. Ninón Rodríguez, Miami Dade College.