Verbonden generaal Leonidas Polk pleegt een grote politieke blunder door zijn troepen in Columbus te marcheren, Kentucky de erkende neutraliteit van Kentucky aantijgend en de Unionistische wetgever ertoe aanzet de Amerikaanse regering uit te nodigen de indringers weg te jagen.
Kentucky was vóór de oorlog zwaar verdeeld. Hoewel slavernij de overhand had in de staat, was het nationalisme sterk en verhinderden Unionisten het oproepen van een conventie om afscheiding te overwegen na het schieten op Fort Sumter, South Carolina, in april 1861. Gouverneur Beriah Magoffin weigerde troepen naar beide kanten, en een speciale sessie van de wetgevende macht in de zomer van 1861 gaf een waarschuwing aan zowel de geconfedereerde en Unie legers om geen strijdkrachten in de staat in te zetten. Zowel Union als Confederaten erkenden de dwaasheid om Kentucky de oorlog in te voeren, omdat dit het delicate politieke evenwicht naar de andere kant zou tippen.
President Abraham Lincoln, een inwoner van Kentucky, die de neutraliteit van de staat nauwlettend in de gaten hield, realiseerde zich al snel dat de Zuidelijken middelen verwierven en troepen van de staat rekruteren. In drie speciale verkiezingen die die zomer plaatsvonden, had de zaak van de Unie echter steun gekregen. De geografische locatie van Kentucky maakte permanente neutraliteit bijna onmogelijk. De grote rivieren van het bovenste zuiden stroomden via Kentucky in de Ohio-rivier en de staat had de negende grootste bevolking van het land.
Troepen van beide kanten begonnen vestingwerken langs de grens te bouwen in de eerste maanden van de oorlog, maar de Confederaten maakten een kritische blunder toen generaal Polk op 3 september Columbus, Kentucky bezette. Deze preventieve beweging tegen de troepen van generaal Ulysses S. Grant , die aan de overkant van de Ohio rivier in Illinois wachtte, bleek duur voor de Zuidelijken. De unionistische wetgever van Kentucky nodigde federale troepen uit om de indringers weg te jagen, en op 6 september bezette Grant Paducah en Southland, respectievelijk aan de monding van de rivieren Tennessee en Cumberland. Dit waren essentiële posities die de Unie een enorm voordeel opleverden in de wedstrijd om Kentucky en Tennessee.
Tijdens de oorlog vochten ongeveer 50.000 blanke en 24.000 zwarte Kentuckians voor het noorden, terwijl 35.000 zich bij het zuiden voegde.
